دریافت معافیت تحصیلی برای خارج از کشور
عبور از سد خدمت با دریافت معافیت تحصیلی، برای شروع پروسه اپلای تحصیلی
اگر شما از آن دسته دانشجویانی هستید که آرزوی تحصیل در یکی از دانشگاه‌های معتبر بین‌المللی را دارید اما کارت پایان خدمت ندارید، شاید با خود فکر کرده‌اید که این مانع، مسیر مهاجرت تحصیلی شما را مسدود کرده است. خوشبختانه، نظام آموزشی و نظام وظیفه ایران با در نظر گرفتن سازوکارهای قانونی، امکانی فراهم کرده‌اند تا با طی مراحلی مشخص، بتوانید معافیت تحصیلی و مجوز خروج از کشور را دریافت کرده و مسیر اپلای خود را با اطمینان طی کنید.
در این مقاله، به‌صورت تخصصی و ساختاریافته، تمامی مراحل قانونی، نکات کلیدی، مدارک و الزامات مربوط به دریافت معافیت تحصیلی برای دانشجویان مشمول خدمت سربازی را بررسی می‌کنیم تا با آگاهی کامل، قدم در مسیر تحصیل بین‌المللی بگذارید.
معافیت تحصیلی چیست و چرا برای اپلای اهمیت دارد؟
معافیت تحصیلی به زبان ساده، مجوزی موقت از سوی سازمان نظام وظیفه است که به دانشجویان مشمول امکان می‌دهد تا به‌جای انجام خدمت سربازی، برای مدتی مشخص به ادامه تحصیل در دانشگاه‌های معتبر بپردازند. این مجوز برای اخذ ویزا و خروج قانونی از کشور الزامی بوده و بدون آن، درخواست تحصیل در خارج عملا غیر ممکن خواهد بود.
شرایط مهم و اصلی برای اخذ معافیت تحصیلی خارج از کشور
برای آنکه واجد شرایط دریافت این معافیت باشید، رعایت چند اصل مهم الزامی است:
۱. ارائه نامه پذیرش رسمی از دانشگاه خارجی مورد تأیید وزارت علوم یا بهداشت، با ذکر تاریخ شروع تحصیل (مانند I-20 برای دانشگاه‌های آمریکا)برای دانشگاه های ایتالیا ارائه نامه پذیرش کفایت می کند.
۲. عدم داشتن سابقه غیبت از خدمت سربازی. دانشجو می بایست باید یکی از وضعیت‌های زیر را داشته باشد:
- نامه معافیت تحصیلی معتبر
- در بازه یک‌ساله پس از فارغ‌التحصیلی
- برگ سبز اعزام به خدمت
۳. ارائه مدرک زبان معتبر:
- IELTS: حداقل نمره ۶.۵
- TOEFL: حداقل نمره ۸۵
- MSRT: حداقل نمره ۵۰
- TOLIMO: حداقل نمره ۴۸۰
- برای کشورهای غیرانگلیسی‌زبان: مدرک زبان کشور مقصد نیز پذیرفته می‌شود.
۴. عدم استفاده قبلی از معافیت در همان مقطع. یعنی اگر پیش‌تر در ایران در مقطع کارشناسی ارشد با معافیت تحصیل کرده‌اید، برای اخذ معافیت جدید باید پذیرش دکتری داشته باشید.
۵. دانشجویان انصرافی تنها در صورتی می‌توانند اقدام کنند که از تاریخ انصراف آن‌ها بیش از یک سال نگذشته باشد و در طول دوران تحصیل بیش از یک‌بار انصراف نداده باشند.
نحوه استعلام وضعیت نظام وظیفه
برای شروع فرآیند:
- به یکی از دفاتر پلیس+۱۰ مراجعه کرده و کد پنج‌رقمی سخا را دریافت کنید.
- با استفاده از این کد در سامانه نظام وظیفه ثبت‌نام کرده و وضعیت خود را بررسی نمایید.
این گام به شما کمک می‌کند تا مدت سنوات مجاز تحصیلی‌تان را بدانید و از ورود به دوره غیبت جلوگیری شود.
جدول سنوات مجاز تحصیلی بر اساس مقطع
| مقطع تحصیلی | سنوات مجاز |
| کاردانی | ۲ سال و ۶ ماه |
| کارشناسی پیوسته | ۵ سال |
| کارشناسی ناپیوسته | ۳ سال |
| کارشناسی ارشد ناپیوسته | ۳ سال |
| کارشناسی ارشد پیوسته | ۶ سال |
| دکتری تخصصی | ۶ سال |
| دکترای عمومی پزشکی | ۸ سال |
در صورت نیاز، می‌توان از سنوات ارفاقی نیز استفاده کرد که در ادامه بررسی می‌شود.
شرایط استفاده از سنوات ارفاقی
سنوات ارفاقی تنها به دانشجویانی تعلق می‌گیرد که احتمال اتمام تحصیلات در مدت ارفاقی را دارند. تایید این درخواست به عهده کمیسیون موارد خاص دانشگاه است و باید حداکثر سه ماه پس از اتمام سنوات مجاز اعلام شود.
حداقل واحدهای گذرانده‌شده برای درخواست ارفاق:
- کارشناسی پیوسته: ۱۰۰ واحد
- ارشد ناپیوسته: ۱۸ واحد
- دکتری: ۱۸ واحد درسی
مراحل قانونی دریافت معافیت تحصیلی برای اپلای
گام اول: ثبت درخواست در سامانه سجاد
- ثبت‌نام و تکمیل پروفایل
- انتخاب مسیر خدمات > اداره کل بورس > صدور معافیت تحصیلی
- تکمیل فرم و پرداخت هزینه ثبت‌نام
گام دوم: ثبت درخواست در سامانه سخا
- مراجعه به سامانه نظام وظیفه
- مسیر: وظیفه عمومی > معافیت تحصیلی دانشجویان خارج
- بارگذاری مدارک و پیگیری درخواست
گام سوم: مراجعه حضوری به سازمان نظام وظیفه
- پس از تایید درخواست، به نظام وظیفه مرکز استان مراجعه کرده و مدارک را ارائه دهید.
- مبلغ وثیقه را مطابق روش انتخابی پرداخت نمایید.
گام چهارم: دریافت نامه معافیت از سازمان امور دانشجویان
- این نامه به اداره گذرنامه ارسال می‌شود.
- پس از یک هفته، گذرنامه شما صادر شده و اجازه خروج خواهید داشت.
مدارک لازم برای معافیت تحصیلی
- نامه پذیرش رسمی از دانشگاه مقصد
- کپی کارت ملی و شناسنامه
- مدرک زبان معتبر
- برگه سبز یا نامه انصراف (در صورت وجود)
- نامه اشتغال به خدمت (برای افراد نظام)
وثیقه مورد نیاز: گزینه‌های در دسترس
۱. سند ملکی
- باید شش‌دانگ و مسکونی باشد.
- باغ و زمین مورد پذیرش نیست.
- در صورت واقع‌شدن ملک در شهرستان، نیاز به نامه رسمی ارزش‌گذاری است.
۲. ضمانت‌نامه بانکی
- فقط برخی بانک‌ها این امکان را ارائه می‌دهند.
- به‌صورت نقدی یا با استفاده از سفته یا سند قابل دریافت است.
۳. سپرده نقدی
- حداقل مبلغ: ۴۰ میلیون تومان
- مدت ضمانت: یک‌ساله (با امکان تمدید توسط وکیل رسمی)
نکات مهم در مسیر دریافت معافیت تحصیلی
- پس از صدور معافیت فقط۶ ماه فرصت برای خروج از کشور دارید.
- در هر سال، مجموع اقامت داخل کشورحداکثر ۴ ماه است.
- پس از انصراف یا اخراج از دانشگاه خارجی، فقط یک سال مهلت معرفی به نظام وظیفه دارید.
- برای گرفتن دانشنامه و ریزنمرات، تسویه با دانشگاه مبدأ ضروری است.
نتیجه‌گیری:
مسیر اپلای و ادامه تحصیل در خارج از کشور برای دانشجویان مشمول خدمت سربازی، با وجود تمام پیچیدگی‌ها، مسیری ممکن و دست‌یافتنی است. با داشتن دانش دقیق نسبت به فرآیندها، پایبندی به مراحل قانونی و تهیه مدارک موردنیاز، شما می‌توانید بدون مانع قانونی از کشور خارج شده و بدون دغدغه به کشور رفت و آمد کنید!
اگر در این مسیر به مشاوره نیاز دارید، همراهی یک مشاور تحصیلی آگاه می‌تواند شما را از سردرگمی نجات داده و مسیرتان را کوتاه‌تر کند می توانید به لیست مشاوران ساناگیتی مراجعه کنید.
